GHE BIỂN Ở GIA ĐỊNH TRONG LỊCH SỬ
Tóm tắt: Ghe biển có vai trò lịch sử trong việc phát triển ở vùng đất Gia Định, biểu hiện trên các mặt quân sự, kinh tế, xã hội, văn hóa.
TÌM HIỂU VỀ LỊCH SỬ HÌNH THÀNH QUỐC LỘ 20
Hệ thống giao thông ở Việt Nam được hìnhthành khá lâu. Những tuyến quốc lộ được xây dựng qua nhiều thời kỳ. Khi Nam Kỳ dưới sự quản lý của chính quyền thuộc địa Pháp, nhiều tuyến quốc lộ được hình thành để phục vụ cho mục đích khai thác thuộc địa.
VỀ MỘT ĐỊA DANH LỊCH SỬ Ở MIỀN TÂY
Xưa nay có nhiều bài viết về vùng đất mang tên và chức danh của một vị công thần: Nguyễn Hữu Cảnh, trong phạm vi bài này, chúng tôi chỉ rút một số ý chính xung quanh nhân vật lịch sử này gắn liền với địa danh “Cù lao Ông Chưởng”.
GIẢNG DẠY LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG BÌNH DƯƠNG QUA ĐỊA DANH
Đặt tên để xác định và phân biệt các địa điểm là một nhu cầu cơ bản giống như việc đặt tên người và đồ vật xung quanh con người (Karen Ann Heikkila, 2007: I) nên “có con người, có ngôn ngữ là có địa danh, địa danh xuất hiện từ thời thượng cổ, bất chấp có chữ viết, có nhà nước hay chưa” (Cao Chư, 2017: 68). Nhóm cư dân đến khai phá một vùng đất hoang, các con sông, con suối, khu đất, con dốc, khúc cua, vùng gò… đều chưa có tên, con người cần đặt tên để định danh và cá biệt hoá chúng. Địa danh ra đời trong những điều kiện lịch sử, địa lý nhất định nên phần lớn địa danh mang dấu ấn của môi trường và thời đại chúng được tạo nên. Địa danh được xem như là “vật hóa thạch” (Roasting, 1965:6), “đài kỷ niệm” (Lê Trung Hoa, 2011:185) qua địa danh có thể hiểu được lịch sử đất và người nơi ấy. Tham khảo Chương trình Lịch sử địa phương tỉnh Bình Dương1 và kế thừa nguồn dữ liệu 3.462 mục từ và 4.155 tiểu loại địa danh của đề tài Nghiên cứu địa danh trên địa bàn tỉnh Bình Dương (do TS. Huỳnh Ngọc Đáng làm chủ nhiệm), bài viết này đề cập đến tiềm năng của địa danh Bình Dương như một công cụ giảng dạy lịch sử địa phương và gợi ý những bài học lịch sử có thể dạy cho học sinh thông qua địa danh ở Bình Dương là: (1) tiến trình lịch sử, sự kiện và nhân vật lịch sử; (2) lịch sử đời sống xã hội của cư dân Bình Dương.
ĐƠN VỊ HÀNH CHÍNH CẤP TỔNG TRONG TIẾN TRÌNH LỊCH SỬ BÌNH DƯƠNG
Tổng là đơn vị trung gian giữa huyện và xã trong hệ thống hành chính được duy trì trong một thời gian dài dưới thời phong kiến Việt Nam. Trước thời kì Lê Sơ, tuyệt nhiên chưa từng thấy dấu tích nào của đơn vị hành chính này. Ở giai đoạn Lê Sơ, tổng cũng chỉ mới xuất hiện ở một vài địa phương. Sang thời Mạc, đơn vị hành chính tổng này tiếp tục được duy trì và mở rộng hơn.
