Bước Đầu Nghiên Cứu Quá Trình Hình Thành Và Phát Triển Cộng Đồng Thiên Chúa Giáo Ở An Giang Từ Thế Kỷ XVIII Đến Đầu Thế Kỷ XX

• Nguyễn Trung Hiếu
• 04/12/2022

TÓM TẮT

Hành trình khai phá vùng đất Nam Bộ nói chung, An Giang nói riêng có đóng góp quan trọng của tôn giáo. Tín đồ tôn giáo với sức mạnh tinh thần và nhu cầu vật chất đã di cư đến vùng đất mới khẩn hoang lập làng, tập hợp thêm nhiều tín đồ đến sinh sống. Cộng đồng cư dân - tín đồ tôn giáo càng đông thì quá trình mở mang bờ cõi và xác lập chủ quyền, bảo vệ vùng đất mới của chúa Nguyễn và triều Nguyễn ở An Giang diễn ra nhanh chóng, thuận lợi.

Bên cạnh phương diện lịch sử, việc nghiên cứu về quá trình hình thành cộng đồng tôn giáo ở một vùng đất còn cho thấy bối cảnh cộng sinh đa văn hóa của các tộc người. Bài viết này bước đầu tìm hiểu về quá trình hình thành và phát triển cộng đồng Thiên Chúa giáo ở An Giang từ thế kỷ thứ XVIII đến đầu thế kỷ XX. 

NỘI DUNG

1. Tình hình đạo Thiên Chúa ở An Giang trước thế kỷ XVIII trong bối cảnh các giáo sĩ truyền giáo vùng lân cận

Chưa có sử liệu cụ thể về quá trình định cư của cộng đồng tín đồ Thiên Chúa giáo ở An Giang trong giai đoạn thế kỷ XVII đến thập niên đầu thế kỷ XVIII - khi bắt đầu có dấu chân người Việt Thiên Chúa giáo định cư chính thức trên vùng đất An Giang. 

Tuy nhiên, giai đoạn trước và trong thế kỷ XVII, các vùng lân cận An Giang như Hà Tiên và Lục Chân Lạp (Campuchia ngày nay) đã thu hút rất nhiều giáo sĩ và tín đồ Thiên Chúa giáo đến truyền đạo, sinh sống. Làn sóng tín đồ Thiên Chúa giáo này, một mặt là hành trình truyền giáo của các Thừa sai, mặt khác, đó là sự trốn tránh do chính sách “không thích đạo lạ” của chính quyền chúa Nguyễn. Bên cạnh Hà Tiên, Lục Chân Lạp thì những vùng đất dọc theo hai con sông lớn Hậu giang và Tiền giang cũng đã được các nhà truyền giáo khám phá. Bởi hai con sông này thuộc thủy trình di chuyển của các Thừa sai, từ đó tạo tiền đề quan trọng cho giáo sĩ, giáo dân thời gian sau đó đến truyền đạo, định cư. 

Xem trọn bộ tại đây

Nguyễn Trung Hiếu