Một người có số phận khá kỳ lạ :Tả Quân Lê Văn Duyệt
Con người này ít học. Nhưng lạ lùng thay là có được cái nhìn cởi mở hơn nhiều những đại thần và cả nhà vua học rộng, làu kinh sử của Khổng giáo. Ngài sống thanh liêm, muốn mở mang đất Gia Định này trù phú hơn mọi quốc gia khác ở trong vùng biển Đông... (Crawfurd).
Nằm mộng gặp hoa bích đào, Nhớ công chúa Ngọc Hân...
Giáo sư sử học Trần Quốc Vượng có lần phát biểu, lịch sử Việt Nam thường pha trộn truyền thuyết và hiện thực. Mà cành hoa đào vua Quang Trung tặng Ngọc Hân công chúa là một ví dụ cụ thể. Theo khảo cứu của giáo sư, chi tiết cành hoa đào bích xuân Kỷ Dậu 1789 là chuyện không hề xảy ra. Thế nhưng, người dân Việt hầu như ai cũng biết và tin câu chuyện đẹp đẽ này có thật và xem đó như là biểu tượng của một tình yêu mãi sáng trong.
Alexandre de Rhodes - Đối luận với tác giả Hoàng Hưng
Tác giả Hoàng Hưng, trong bài viết “Những băn khoăn từ lá thư trả lời của ông Nguyễn Hoà” trên talawas ngày 1.4.2006, đã đề cập nhiều chi tiết thú vị và oái oăm về tình trạng dịch thuật ở Việt Nam hiện nay. Tuy nhiên, trong bài viết đó, có một đoạn văn không những liên quan đến vấn đề trích dịch mà còn mở lại một vấn đề học thuật tưởng đã chấm dứt: Vấn đề “Công và tội” của linh mục Alexandre de Rhodes.
Lịch sử nội chiến ở Việt Nam 1771 - 1802
Hậu bán thế kỷ 18 là một trong những giai đoạn rối ren nhứt và cũng là một trong những giai đoạn hiếm hoi mà người Việt sau khi chịu được cơn chuyển mình, thấy đất nước lớn mạnh hơn, dồi dào sinh lực hơn ngày trước.
William Alexander và Hoạt Phẩm Về Đàng Trong
Nghiên cứu sử nước ta bị một giới hạn rất quan trọng. Sách vở của người Việt rất ít hình ảnh nhất là về thời xưa. Những công trình văn hoá như hội hoạ, kiến trúc, điêu khắc ... để có thể giúp người nghiên cứu hình dung được một thời đại cũng hiếm hoi nên người đọc phải sử dụng óc tưởng tượng khá nhiều.
Thiền uyển tập anh, sao dùng nghĩa đó? Xin thưa, dùng sự anh tú của nó làm nghĩa vậy. Sao thế? Người theo Thiền tôn cố nhiên là nhiều, nhưng kẻ biết lẽ huyền thật ra lại hiếm: chính như một con phụng giữa bầy gà, một cây lan trong đám cỏ. Nếu chẳng phải phú bẩm anh dị, tri kiến siêu quần, làm sao thấu được ý chí huyền vi, để có thể làm lãnh tụ cho kẻ hậu học và mô thức cho người đời sau?
Những buổi chiều tà, khách nhàn du đứng trên "xe lửa" Tân An phóng tầm con mắt về phía hai con sông Vàm Cỏ Tây với Bảo định hà, thấy những tòa lầu, nhà trệt, ẩn hiện dưới lùm cây xanh soi bóng trê ndòng nước bạc.
Tặng phẩm ngoại giao của Thanh triều
“Sau đó Lord Macartney trèo lên bệ trình lá thư của Anh hoàng và một số tặng phẩm nho nhỏ, đồng hồ. Hoàng đế đưa cho ông một vật tạc loằng ngoằng và một cục đá hình dáng cũng tương tự nhưng màu trắng cho vua nước Anh. Sau khi viên sứ thần đi xuống, đến lượt cha tôi và tôi lên hành lễ. Hoàng đế cũng cho cha tôi một cục đá ... và lấy ra một cái túi nhỏ màu vàng đeo ở bên người đưa cho tôi. Ông ta bảo tôi nói vài tiếng Tàu xem sao, và tôi làm theo, cám ơn ông về món quà ...”
