NGHI LỄ PHẬT GIÁO CỔ TRUYỀN Ở NAM BỘ

1. Bối cảnh nghi lễ Phật giáo buổi đầu ở Nam Bộ Vào buổi đầu của cuộc Nam tiến, hoàn cảnh xã hội của vùng đất Nam Bộ khá phức tạp, dân cư thưa thớt, phải cùng nhau quy tụ nhau lại để khai hoang lập ấp, phát triển sản xuất, đồng thời phải chống trả với thiên tai, thú dữ. Sinh mạng con người đều bị đe dọa, họ phó thác cho trời, Phật phù hộ và việc thờ trời cúng Phật là việc không thể thiếu được trong cuộc sống của người dân lúc đó. Bấy giờ, Phật giáo hiện diện qua các am tranh, nhu cầu ban đầu của cư dân là cầu an khi đau yếu và cầu siêu khi có người thân qua đời. Phật giáo khi này đã là chỗ dựa, là điểm tựa tinh thần trong việc đáp ứng được nhu cầu tâm linh của người dân.

DẤU ẤN NHÀ CÁCH MẠNG PHAN VĂN ĐÁNG TẠI TRUNG ƯƠNG CỤC MIỀN NAM (1961-1975)

Tại Đại hội Đảng Lao động Việt Nam lần thứ III, Đảng đã chủ trương “cử ra một số ủy viên Trung ương thành lập Trung ương Cục miền Nam phụ trách chỉ đạo công tác Đảng ở những Đảng bộ đặc biệt trọng yếu”. Thực hiện chủ trương trên, ngày 23/1/1961, Ban Chấp hành Trung ương Đảng quyết định thành lập Trung ương Cục miền Nam. Đây là một bộ phận của Ban Chấp hành Trung ương Đảng gồm một số ủy viên Trung ương được Trung ương Đảng cử ra và ủy nhiệm chỉ đạo toàn bộ công tác của đảng ở miền Nam. Vì vậy, Trung ương Cục được xem là Thủ đô của kháng chiến cách mạng miền Nam trong kháng chiến chống Mỹ. Tại khu căn cứ này mọi đường lối, chiến lược, sách lược và nhiều chỉ thị, nghị quyết được ra đời đã chỉ đạo, lãnh đạo trực tiếp cách mạng miền Nam, hoàn thành sứ mệnh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước đi đến thắng lợi hoàn toàn.

THƯƠNG MẠI SÀI GÒN – GIA ĐỊNH 1802 – 1832

Năm 1802, họ Nguyễn tiêu diệt hoàn toàn nhà Tây Sơn, lập nên nhà Nguyễn và chọn Phú Xuân (Huế) làm kinh đô. Từ năm 1808, toàn vùng Gia Định (Nam Bộ ngày nay) được tổ chức thành Gia Định thành và Sài Gòn tiếp tục được chọn là thủ phủ. Hoàn cảnh lịch sử mới của đất nước tất nhiên tác động nhiều mặt đến kinh tế thương mại Sài Gòn. Bài viết này sẽ bước đầu phác dựng lại bức tranh thương mại Sài Gòn 30 năm đầu triều Nguyễn và chỉ ra những nội dung cùng đặc điểm phát triển của nó.

Ni trưởng Thích Nữ Diệu Không - một kỳ nữ của Việt Nam trong thế kỷ XX

Sư bà Thích Nữ Diệu Không là một trong những gương mặt đặc biệt của Phật giáo Việt Nam, của ni giới Việt Nam trong thế kỷ XX. Sư bà Diệu Không cùng với các bà Đạm Phương, Tùng Chi là những người đã có công lao trong việc thành lập Giáo hội Phật giáo Việt Nam, thành lập Viện Đại học Phật giáo đầu tiên ở Việt Nam (Đại học Vạn Hạnh); vận động xây dựng các cô nhi viện lớn ở Huế, Đà Nẵng, Tuy Hòa, Nha Trang, Bình Thuận, Sài Gòn (TP. Hồ Chí Minh) v.v…để chăm nom trẻ mồ côi, trẻ nạn nhân chiến tranh. Không những vậy, Sư bà còn là người có đóng góp rất lớn cho văn hóa Việt Nam khi biên dịch nhiều bộ kinh luận của Phật giáo Đại thừa như: Lăng Già tâm ấn, Đại Trí Độ luận, Trung Quán luận lược giải...Trong những giai đoạn đặc biệt của đất nước trong thế kỷ XX, Sư bà đã đi đầu trong những hoạt động yêu nước, chống ngoại xâm, chống cường quyền, bạo lực. Đặc biệt, Sư bà chính là người đã xung phong tự thiêu để phản đối Chính quyền Ngô Đình Diệm đàn áp Phật giáo năm 1963 (sau đó Giáo hội đã quyết Hòa thượng thích Quảng Đức tự thiêu).

HOẠT ĐỘNG TRỒNG LÚA Ở ĐỒNG THÁP MƯỜI THỜI THUỘC PHÁP

Sang thời thuộc Pháp, chính quyền thuộc địa khuyến khích dân nghèo không có tiền mua ruộng hoặc không có ruộng đất, ra sức khai hoang đất công sản còn bỏ hoang, người trưng khẩn được hưởng trọn lợi tức trong 4 năm.

BƯỚC ĐẦU TÌM HIỂU Ý NGHĨA CÁC ĐỊA DANH Ở CÀ MAU

Trong quá trình Nam tiến của người Việt, nhiều vùng đất mới được khai phá. Cùng với quá trình mở cõi, bảo vệ đất đai thì sự hòa nhập với cư dân bản địa, sự giao thoa văn hóa của những người mới và cũ đã tạo nên những giá trị đặc sắc và ấn tượng. Là một vùng đất mới trong lịch sử 300 năm của đất Gia Định, Cà Mau còn ẩn trong mình những giá trị đặc kinh tế chờ khai thác, những nét văn hóa hoang sơ, mộc mạc chờ để được tìm hiểu, giãi bày như nỗi niềm những người mang gươm đi mở đất. Trong đó, tên các vùng đất mới được tồn tại trong nó những giai thoại, những điển cố, điển tích, những dấu ấn lịch sử hay gắn bó chặt chẽ với đời sống hàng ngày. Nhiều địa danh còn khó hiểu cần phải giải thích cho rõ.

CHÍNH QUYỀN CHÚA NGUYỄN XÁC LẬP VÀ THỰC THI CHỦ QUYỀN Ở VÙNG BIỂN NAM BỘ THẾ KỶ XVII-XVIII

1. Khái lược về vùng biển Nam Bộ trong lịch sử Bờ biển phía Nam dài 974km với 9 tỉnh thành giáp biển (Bà Rịa - Vũng Tàu, TP Hồ Chí Minh, Tiền Giang, Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau, Kiên Giang. Khu vực này có 3 huyện đảo: Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu), Kiên Hải, Phú Quốc (Kiên Giang) với 195 hòn đảo, diện tích 693km2, chia làm 5 cụm đảo: Côn Đảo, Hòn Khoai, Kiên Hải, Kiên Lương - Hà Tiên, Phú Quốc. Riêng tỉnh Kiên Giang có 105 đảo, trong đó có 43 đảo có người ở và 5 quần đảo, lớn nhất là quần đảo Phú Quốc với diện tích 573km